İran Dışişleri Bakanı Araghchi Esad’ı ziyaret ederek sürpriz saldırıya karşı destek sözü verdi

İran Dışişleri Bakanı Abbas Araghchi, Suriye’nin başkenti Şam’da Cumhurbaşkanı Beşar Esad ile bir araya geldi. Araghchi’nin ziyareti, Suriye ordusunun Pazar günü Halep ve İdlib’e sürpriz ilerlemeler kaydeden isyancıları geri püskürtmek için bir dizi karşı saldırı başlatmasıyla gerçekleşti.

Suriye devlet televizyonu, hükümet güçlerinin son üç gün içinde yaklaşık 1000 isyancıyı öldürdüğünü bildirdi ancak herhangi bir kanıt veya ayrıntı vermedi.

Beyaz Baretliler olarak bilinen gönüllü müdahale ekiplerinden oluşan ve muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde faaliyet gösteren Suriye Sivil Savunma Teşkilatı, Esad ordusunun iki şehirde Rus kuvvetleriyle ortak karşı operasyon başlattığını duyurdu.

Savaş uçaklarının bölgeyi bombaladığı, en az 18 kişinin öldüğü, onlarca kişinin de yaralandığı bildirildi.

Suriye’nin 13 yıllık savaşında uzun süredir Esad’ı destekleyen Rusya, savaşa katılımıyla ilgili kamuoyuna herhangi bir açıklama yapmadı.

İran aynı zamanda uzun süren iç savaşta Esad’ın önemli siyasi ve askeri müttefikleri arasında yer alıyor. Dışişleri Bakanı Araghchi’nin Şam ziyareti, Tahran’ın Esad’a verdiği desteği güçlendirmeyi amaçlıyordu.

İran, Rusya ve destekledikleri bölgesel vekiller, Esad’ın 2016 yılında yaklaşık iki milyon nüfuslu şehrin kontrolünü ele geçirmesine yardımcı oldu. Rus savaş uçaklarının önderlik ettiği amansız hava harekâtı, Esad güçlerinin şehre girip şehri ele geçirmesinin yolunu açtı.

Çarşamba günü Hayat Tahrir El Şam (HTS) liderliğindeki isyancı gruplardan oluşan bir koalisyon, Suriye’nin en büyük şehri Halep’e sürpriz bir saldırı başlattı. Saldırı, takviye kuvvetlerinin karşı saldırı yapmasını beklerken Suriye silahlı kuvvetlerini geçici olarak geri çekilmeye zorladı.

Cumartesi günü sürpriz bir saldırıyla Halep’in büyük bölümünü ele geçiren isyancılar, şimdi Hama şehrine girdiklerini söylüyor. Bu iddianın bağımsız bir doğrulaması yapılmadı.

Asi komutanı Albay Hasan Abdulgani, isyancıların şehrin kuzeydoğusundaki Şeyh Necjar’ı, güneybatıdaki Halep askeri akademisini ve sahra topçu okulunu da ele geçirdiğini söyledi.

Bu hızlı ve şaşırtıcı saldırı, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad için büyük bir utanç kaynağı olurken, aynı zamanda silahlı kuvvetlerinin hazırlıklılığı konusunda soru işaretlerini de gündeme getirdi. Aynı zamanda Esad’ın müttefikleri İran ve desteklediği gruplar ile Rusya’nın kendi çatışmalarından endişe duyduğu bir döneme denk geldi.

Araghchi Pazartesi günü Türkiye’yi ziyaret edecek ve mevkidaşı Hakan Fidan ile Suriye’de devam eden gerginlikleri görüşecek.

Şiddetin artması Ortadoğu’da güçlü bir siyasi çalkantı dönemine denk geliyor. İsrail, Gazze’de Hamas’la ve Lübnan’da Hizbullah’la aktif olarak savaşıyor ve her iki savaş da daha geniş bölgesel genişlemeleri tetikleme riski taşıyor.

Suriye’de yeniden şiddetlenen şiddetin her iki bölgesel gücü de çatışmaya sokma riski var. Hem Rusya’nın hem de Türkiye’nin bölgede korunması gereken kendi çıkarları var ve her iki taraf da çatışmada karşıt tarafları destekliyor.

Türkiye bu işin neresinde?

Türkiye yıllardır Esad’ı iktidardan uzaklaştırmak isteyen silahlı muhalif savaşçıların büyük bir destekçisi oldu ve 2016’dan bu yana kuzey Suriye’de üç büyük askeri operasyon gerçekleştirdi. Kuzey Suriye’nin bazı kısımları şu anda Türk ordusunun kontrolü altında.

REKLAM

Öte yandan Suriye hükümeti son yıllarda müttefiklerinin de yardımıyla bölgenin büyük bir bölümünü yeniden ele geçirmeyi ve savaşın gidişatını kendi lehine çevirmeyi başardı. Türkiye destekli muhalif güçler sadece Suriye’nin İdlib bölgesinde kaldı.

Türkiye, 2018’den bu yana Hayat Tahrir El Şam’ı (HTS) da terör örgütü olarak tanımlıyor.

HTŞ’nin gerçekleştirdiği son saldırının ardından Türkiye’ye ilk resmi açıklama Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli’den geldi. Keçeli Cuma günü şunları söyledi” diye yazdı.

Keçeli, hükümet güçlerinin İdlib’e yönelik operasyonlarını da eleştirerek, şunları söyledi: “İdlib’e yönelik son saldırıların, Astana mutabakatlarının ruhuna ve işleyişine zarar verecek boyuta ulaştığı ve İdlib’e ciddi zararlar verdiği konusunda çeşitli uluslararası platformlarda gerekli uyarılarda bulundu. Sivil halkın kayıpları ve bu saldırıların durdurulması gerektiğini kaydetti.” “Gerçekten de son birkaç gündür yaşanan çatışmalar bölgede gerilimin istenmeyen bir şekilde artmasına neden oldu” dedi.

REKLAM