İnmemiş testis erken tedavi edilmezse kansere ve kısırlığa neden oluyor! – SAĞLIK

İnmemiş testis, erkek çocuklarda normalde kese içinde olması gereken testislerin kese içinde olmaması durumudur. Kesin nedeni bilinmemekle birlikte gelişimsel gecikmeler ve hormonal bozukluklar inmemiş testisleri etkileyen başlıca faktörlerdir. İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı Uzmanı Dr. Dr. Sinan Kılıç, inmemiş testislerin nedenleri ve cerrahi tedavisine dikkat çekti. İnmemiş testisler doğumdan sonra erkek çocuklarda en sık tespit edilen genital anomalilerden biridir. İnmemiş testis, fetal yaşamda böbreklerin yakınında bulunan testislerin normal iniş yolu ile skrotuma inememesi durumunu ifade eder. Bir başka deyişle skrotumda testislerin olmaması anlamına gelir. Daha sağlıklı spermiyogenez sağlamak için testislerin vücut sıcaklığından yaklaşık iki derece daha soğuk olan skrotuma indiği öğrenildiğinden, inmemiş testislerin tedavisi önem kazanmıştır. İnmemiş testis dokusunda vücut sıcaklığına maruz kalma sonucu değişiklikler meydana gelir. Bu değişim sonucunda kısırlık sorunlarının yanı sıra nadir de olsa testis kanserine yakalanma riski de ortaya çıkıyor. Yıllardır yapılan çalışmalarla testis hasarının erken yaşlarda başladığı düşünülerek inmemiş testis tedavisi giderek daha erken yaşlara indirilmiştir. Testis inişi, Doğum öncesi dönemin 28. haftasında testisler hızla skrotuma iner ve bu iniş 35. ile 37. haftalar arasında başlar. Sadece birkaç haftada tamamlandığı uzun zamandır biliniyordu. Testisin skrotuma inme sürecini açıklamak için uzun süredir çalışmalar yapılmaktadır. Hipotalamik-hipofiz-gonadal eksenin sağlıklı işleyişi, gubernakulumun önemi, prosesus vajinalis ve genitofemoral sinirin rolü gibi birçok konuda çalışmalar yapılmış olmasına rağmen mekanizmanın açıklanması konusunda hala fikir birliğine varılamamıştır. testis inişinden. Yapılan çalışmalar genellikle testisin iniş mekanizmasını açıklamaktan ziyade testis inişini etkileyen faktörlerin rolünü tartışmayı amaçlamıştır. Yenidoğanlarda görülme sıklığı oldukça yüksektir! İnmemiş testis görülme sıklığı doğum haftasına göre değişmektedir. Zamanında doğan bebeklerin %1-5’inde, erken doğmuş bebeklerin ise %1-45’inde görülür. Doğumdan sonra anne hormonlarının etkisi azaldığı için hipofiz gonadotropin düzeyleri birinci haftadan üçüncü aya kadar artar. Gonadotropin uyarımı ile testosteron salınımında ani bir artış meydana gelir. Bu artış üçüncü ayda zirveye ulaşır ve altıncı ayda ergenlik öncesi seviyelere düşer. Doğumdan sonraki bu kısa döneme “mini ergenlik” denir. İlk altı ayda gonadotropin ve androjen artışına bağlı olarak inmemiş testislerin bir kısmı iner. Altıncı aydan bir yaşına kadar testis az da olsa kısmen aşağı inebilir. Sonuç olarak, doğumda inmemiş olan testislerin çoğu, bir yaşına gelindiğinde zaten inmiş olacaktır. İnmemiş testislerin gerçek görülme sıklığı bir yaş civarında %1’e düşer. İnmemiş testisler üzerinde yapılan kapsamlı çalışmalar sonucunda belirgin bir coğrafi ve ırksal farklılığın olmadığı ifade edilebilir. Anne yaşı en önemli risk faktörü olarak gösterilmektedir. Bu neden önemli? İnmemiş testislerde en önemli sorunlar kısırlık ve kanser gelişimidir. Bu sorunlara neden olan altta yatan patoloji konusunda fikir birliği yoktur. Bunun nedeni testisin kendi anomalisinden dolayı mı inmediği, yoksa inmediği için hasar görüp görmediği tartışmasına dayanmaktadır. Yine inmemiş testisin indirildikten sonra iyileşip iyileşmediği ve hangi şartlarda düzeldiği tam olarak aydınlatılamamıştır. Spermatogenezin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için testis sıcaklığının vücut sıcaklığından en az 2-5 derece yüksek olması gerekir.⁰C’nin düşük olması gerekir. Ayrıca skrotumun ince, tüysüz yapısı ve ter bezlerinin sık olması nedeniyle testis termoregülasyonu sağlanır ve testis daha serin bir ortamda kalır. Kasık kanalında veya karın bölgesinde bulunan testis ısıya maruz kalır ve termal yaralanmaya neden olur. Isıya maruz kalma sonucu artan serbest oksijen radikalleri ve ısı şoku proteinleri Sertoli ve Leydig hücrelerine zarar verir. İnmemiş testislerde kötü huylu tümör ve kısırlık riski artar. Tümör gelişme riski testisin konumuna, iniş zamanına ve eşlik eden anomalilere bağlı olarak %2-5 arasında değişmektedir. Deneysel olarak kanser gelişiminin protein kinaz C yolunun uyarılması yoluyla gerçekleştiği bilinmektedir. İnmemiş testiste artan parasempatik tonusun da bu yolu uyardığına inanılmaktadır. Termal faktörlere ek olarak, bu süreçten kaçan gonositlerin, germ hücrelerinin anormal dönüşüme veya apoptoza uğraması beklenirken, tümör gelişiminde rol oynadığı ileri sürülmüştür. Tanı ve görüntüleme İnmemiş testisi olan bir hasta, skrotumda testis olmadığından şikayet edecektir. Aynı zamanda rutin fizik muayene sırasında doktor tarafından muayene edildiğinde inmemiş testis tanısı da konulabilir. İnmemiş testisin teşhisinde en değerli muayene yöntemi fizik muayenedir. İnmemiş testisin tanısı dikkatli bir muayene ve palpasyonla kolaylıkla konulabilir. Ultrason (USG) ile kasık testislerinin %97’si tespit edilebilmektedir. USG ile testislerin %38’inin batında, %30’unun atrofik olduğunu göstermek mümkün olabilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), karın bölgesindeki testislerin görüntülenmesinde en yararlı yöntemdir. Spesifitesi %87,7, duyarlılığı %85 olarak belirlendi. Ancak MR için anesteziye ihtiyaç duyulması en büyük sorundur. Bu nedenle yerini laparoskopiye bırakmıştır. Görüntüleme yöntemlerinin duyarlılığının düşük olması nedeniyle Avrupa Üroloji Birliği (EAU) ve Amerikan Üroloji Birliği (AUA), ele gelmeyen testisler için radyolojik görüntüleme önermemektedir. Tedavi: İnmemiş testis tedavisinde amaç; doğurganlık potansiyelini arttırmak, tümör gelişme riskini azaltmak, normal bir kozmetik görünüm sağlamak, potansiyel fıtık oluşumunu ortadan kaldırmak, torsiyon riskini azaltmak, travma riskini azaltmak ve olası psikolojik faktörleri önlemektir. . İnmemiş testislerin tedavisinde hormonal ve cerrahi seçenekler geçmişten günümüze tartışılmaktadır. Bu tartışmalar kapsamı değişse de halen devam etmektedir. Ameliyat hangi ayda yapılmalı?İnmemiş testisin cerrahi tedavisinin, kendiliğinden iniş ihtimalinin ortadan kalktığı ve testisin germ hücrelerinin henüz yüksek karın içi sıcaklıktan etkilenmediği 6 ila 18 ay arasındaki dönemde yapılması önerilir. Testis ele geliyorsa kasık bölgesinden yapılan deri kesisi ile kasık kanalı açılır, testis çevresindeki distal gubernaküler bağlantılardan ayrılır ve spermatik kord ve elemanları proksimal vajinalisten proksimal olarak ayrılır. Fıtık kesesi bağlanarak testis, skrotumda hazırlanan keseye indirilir. Vas deferens veya testis damarlarının kısalması nedeniyle testisin tam olarak aşağıya indirilemediği durumlarda Larocco Ve Prentiss Manevra yapılarak indirilebilir. Bu manevralar sonucunda testis indirilemiyorsa testis kasık kanalında bırakılır ve 6-12 ay sonra ikinci bir orşiopeksi seansı planlanır. Tedavi sonrası süreç nasıl ilerliyor?İnmemiş testis cerrahi olarak tedavi edildikten sonra canlılığını koruyup korumadığının, büyüyüp büyümediğinin ve skrotal seviyede kalmaya devam edip etmediğinin takip edilmesi gerekir. Ergenlik dönemine kadar yılda en az bir kez muayene olunmalıdır. Uzun vadedeki en önemli sonuçları arasında kanser riski, kısırlık ve kötü estetik görünüm sayılabilir. Hastaların yaklaşık %10’unda testis atrofisi gelişebilmektedir. Testislerin atrofisine bağlı olarak kanser gelişme riski bulunduğundan testisin alınması önerilir. İnmemiş testislerde testis kanseri riski normal popülasyona göre yaklaşık 3 kat daha fazladır. İnmemiş testis ameliyatı geçiren testisin boyutu genellikle diğer testise göre daha küçüktür. Atrofi nedeniyle orşiektomi yapılan çocuklarda kozmetik görünüm açısından testis protezi önerilebilir ancak protezin enfeksiyon kapması, ağrı gibi komplikasyonlar nedeniyle daha sonra çıkarılması gerekebilir. Kısırlık ve kanser gelişme riski nedeniyle aile ve ergenliğe ulaşmış çocuk bilgilendirilmeli ve uzun süreli kendi kendine muayene önerilmelidir.
Kaynak: (guzelhaber.net) Güzel Haber Masası

—–Sponsorlu Bağlantılar—–